In conflictsituaties spelen vaak meerdere lagen van emoties. Aantasting van de persoonlijke integriteit van kinderen die zich in een afhankelijkheidspositie bevinden binnen een instituut dat geheel andere waarden nastreeft, maakt een oplossing delicaat en moeilijk en vraagt van beide zijden een zeer grote inzet om tot oplossingen te kunnen komen.
Wat het in dit geval
zo moeilijk maakt, naast dat het misbruik kinderen een zware misdaad is, is dat de Katholieke Kerk als betrokkene in het conflict belangrijke morele waarden voorstaat en normen hanteert die
binnen een dogmatische context worden gecommuniceerd. Deze waarden zijn
generatie op generatie als waarheid doorgegeven en zijn tot in het diepste van de
persoonlijkheid van mensen doorgedrongen. De werkelijkheid van het misbruik is dan te groot om door
de slachtoffers in de openbaarheid te brengen. Waar dat wel gebeurd is die te groot om
door ouders en vertrouwelingen te worden geaccepteerd.
Als uiteindelijk de
volwassen geworden kinderen besluiten alsnog hun verhaal naar buiten te brengen
en de kerk in openbaarheid aan te klagen, maakt dat veel los in de samenleving.
Ontkenning en bagatellisering gooien olie op het vuur. Kwaadheid en
verbijstering lijden er toe dat mensen zich bij hun kerk uitschrijven. Er onstaat een heel traject van
rationalisering en verklaringen, maar niets wordt opgelost, omdat wordtgezocht
naar de schuldvraag en hoe daar in compensatietermen mee moet worden omgegaan, maar de huidige zittende macht zich niet aangesproken voelt voor wat anderen in het verleden hebben misdaan.
De slachtoffers willen
echter vooral gehoord worden, zich kunnen uiten ( in vaktemen 'voice' krijgen).
Het probleem is dat
dit binnen een hiërarchische context waar de machtsonbalans het proces niet
helpt en de 'minder machtigen' steeds harder gaan roepen om gehoord te worden
en 'de machtige' steeds meer achterover gaat leunen waardoor het conflict vooral
eenzijdig escaleert. Allerlei krachten gaan vervolgens spelen als er
onduidelijk wordt gecommuniceerd en de imagoschade exponentieel optreedt. Media
schrijven dat slechts een Mea Culpa nog kan helpen, maar dat blijft uit want de
belangen zijn enorm en voor alle betrokkenen verschillend.
De Commissie Deetman
wordt ingesteld en ook daar omheen ontstaat conflict. De bevoegdheden strekken
niet ver genoeg en het blijft 'maar' bij een advies, zegt men. Voorstellen voor
schadevergoeding worden als fooi afgedaan of in twijfel getrokken, want hoe
bereken je per individu de schade? Maar nu gebeurt iets
anders. Want voordat slachtoffers open kunnen staan om de situatie achter zich
te laten is wat anders nodig, want vergeet niet de worsteling die sommigen
doormaken. Geloof behoort tot je persoonlijkheid en die zet je niet zomaar op
straat. Als je als slachtoffer je tegen de kerk keert is niet slechts een
rationele beslissing. In wezen keer je je dan ook tegen jezelf, tegen de
vertegenwoordiging van een belangrijk deel uit je persoonlijkheid.
En daarom is erkenning zo van belang om verder te kunnen. Erkenning is nodig om bevestigd te worden in wie je bent, dat je bestaat, dat je er toe doet. Erkenning opent namelijk de deur naar vergeving en vergeving is binnen het geloof een zeer belangrijk thema en een weg die kan leiden tot verzoening. Om dit zeer delicate proces mogelijk te maken kunnen mediators een rol spelen. Betrokkenen helpen met het herstellen van de communicatie waardoor erkennen, vergeven en verzoenen mogelijk wordt. Dat is iets anders dan wat Deetman nu aangeeft bij de rol van de mediator:"Een bemiddelaar kan helpen bij het verkrijgen van hulp en schadevergoedingen" . De mediator is geen scheidsrechter die een bedrag vaststelt. Hij is een neutrale 'derde' die betrokkenen helpt te communiceren waardoor zij zelf in staat zijn zullen raken om weer oplossingen te creëren(waaronder evt. schadevergoeding), maar waarbij erkenning de grootste waarde zal vertegenwoordigen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten