Pesten of Mobbing, een splijtzwam in uw organisatie

Pesten of mobbing is: "het gedrag waarbij één persoon herhaald en gedurende langere tijd door een of meerdere anderen bejegend wordt op manieren die leiden tot fysieke verwonding en/of psychisch lijden".

Iedereen kan slachtoffer worden van pesten
Pesten komt overal voor. Pesten is structureel en brengt het slachtoffer tot wanhoop. Pesten is een universeel, niet-cultuurgebonden verschijnsel. Pesten kan verbaal, fysiek of digitaal van aard zijn (a-Sociale media). Bij pesten wordt vaak gestigmatiseerd op grond van een bepaalde of vermeende eigenschap. Pesten kan ook een expliciet discriminerend karakter hebben en zich richten op iemands ras (racisme), (vermeende) seksuele geaardheid (homofobie), godsdienst of afkomst.

 

Een cultuur van pesten is een ernstig signaal van organisatieproblemen

Het zegt veel over het leiderschap van het management in uw organisatie of de leraar voor de klas. Een conflictmanager, conflictcoach of mediator kan u helpen. De daders vervelen zich, of ervaren een frustratie die ze willen afreageren. Ze voelen concurrentiedrang, of jaloezie.

Ook pesters hebben hulp nodig

Pesters zijn in veel gevallen onzeker en proberen dit onder stoer gedrag te verbergen. In veel gevallen menen pesters dat ze populairder worden door hun gedrag, maar in werkelijkheid keuren de meeste groepsgenoten het pesten af of zijn ze hooguit aardig voor de pester omdat ze bang voor hem zijn. Meestal pesten ze alleen als ze in een groep zijn, of voldoende (passieve) medestanders hebben. De meelopers zijn meestal zelf bang voor de pester, maar laten hem meestal vallen als hij zelf gezichtsverlies lijdt. Conflict coaching voor de pester kan helpen het groepsgedrag te veranderen.



Oorzaken van pesten

Aan pesten kunnen vele factoren ten grondslag liggen maar ook hier speelt de sfeer binnen een organisatie een rol. Wanneer er sprake is van een grote organisatie met een sterk verloop en/of een afstandelijke sfeer zal de kans op pesten groter zijn. Ook financiële problemen, een te hoge of juist te lage werkdruk, of het gevoerde personeelsbeleid kunnen pestgedrag bevorderen. Ook komt het voor dat pesten vanuit het management wordt geïnitieerd of bevorderd met als doel de werknemer te bewegen op eigen initiatief het bedrijf te verlaten. Het kan echter ook voorkomen wanneer een werknemer om welke reden dan ook als een 'indringer' wordt beschouwd, bijvoorbeeld omdat hij of zij niet uit hetzelfde dorp, of een tijdelijk contract heeft. Met de toename van het aantal ZZP'ers kan dit een punt van zorg in uw organisatie zijn.Competitiedrang kan een rol spelen, doordat men over lijken wil gaan om het doel te bereiken. Door een (te) ambitieus persoon immers te kleineren kan men wellicht zorgen dat deze persoon zich bescheidener opstelt en geen bedreiging voor de eigen ambities vormt. Ook komt het voor mensen die promotie maken uit jaloezie worden gepest.

Pesten op het werk kan ziekteverzuim met naar schatting 50% doen toenemen

Het kan leiden tot lichamelijke en geestelijke klachten, achteruitgang van de kwaliteit van het werk, verlies van productiviteit, ontslag en soms zelfs zelfmoord. Maar meestal zullen pestpraktijken die niet direct zichtbaar zijn leiden tot ziekmelding en er arbeidsconflicten

Ook hoger opgeleiden pesten

Pesten beperkt zich, in tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, niet tot een bepaald opleidingsniveau. Ook is pesten niet alleen iets waar jongens en mannen zich schuldig aan maken. Wel kan de wijze van pesten verschillen. Mannen en laagopgeleiden nemen meestal de toevlucht tot fysieke pesterijen en grapjes als het verstoppen of afpakken van spullen. Vrouwen, hoogopgeleiden nemen vaker hun toevlucht tot verbale en indirecte pesterijen, die beslist niet minder hard kunnen aankomen.

Pesten kan zich op verschillende manieren uiten

Een aantal voorbeelden van typisch pestgedrag zijn:

• Het slachtoffer doodzwijgen;
• Het slachtoffer kleineren middels roddels, grapjes of in het gezicht uitlachen;
• Voortdurend kritiek uiten op het slachtoffer en hem bij zijn werk telkens onderbreken;
• Pestgedrag vanuit het management tegenover het slachtoffer, bijvoorbeeld het slachtoffer in een (absurd) slechte beoordeling geven, het slachtoffer niet meer bij belangrijke zaken of vergaderingen betrekken, het slachtoffer passeren bij salarisverhogingen en promoties, geen taken van betekenis meer aan het slachtoffer toewijzen of het slachtoffer te zware taken of taken buiten zijn of haar werkervaring geven om hem of haar vervolgens op eventuele fouten af te rekenen.
• Verbale bedreigingen;
• Fysieke bedreigingen, soms ook mishandeling;
• Seksuele intimidatie;
• Beschadiging, vernieling of kwijtmaken van eigendommen van het slachtoffer;
• 'Grapjes' met het slachtoffer uithalen. Ook hier kan men denken aan een muis of een scheetkussen, het plaatsen van bederfelijke waar in het bureau van het slachtoffer (wat natuurlijk ontzettend gaat stinken), of sabotage zoals het onklaar maken van de computer of werkgerei;
• Het slachtoffer gevaarlijk werk laten doen;
• Cyberpesten;
• Een management dat doof is voor eventuele klachten of hulpkreten, of het zelfs voor de pesters opneemt. Hoewel dit geen pestgedrag op zich is, verergert het wel het pesten en zorgt het ervoor dat het slachtoffer werkelijk geen kant meer op kan.

Arbeidsconflict en pesten

Een niet te onderschatten factor vormt in de Nederlandse context het arbeidsrecht. Dit is er sterk op gericht de werknemer te beschermen tegen ontslag bij arbeidsconflict, maar heeft geen enkele consideratie met werknemers die 'vrijwillig' ontslag nemen als ze gepest worden. Ook als het management geen oplossing biedt. Wie ontslag neemt is verwijtbaar werkloos, en zal dus geen recht hebben op een werkloosheidsuitkering. Dit zal leiden tot een forse terugval in inkomen, een reden waarom veel gepeste werknemers zich machteloos gevangen voelen in een spiraal waar ze niet uitkomen, zich ziek melden, of zelfs zelfmoord plegen.

Twijfel niet en vraag hulp bij pesten!

Uw organisatie heeft een probleem als er wordt gepest. De bedrijfscultuur is ziek en dient te worden aangepakt. Dat hoeft niet aan de mensen te liggen. Onmacht vanwege onnodige procedures, te weinig aandacht van het management of het wegbezuinigen van waardering in de vorm van het kerstpakket of personeelsuitje, levert frustratie op die zich ergens gaat manifesteren. Dat kan verminderde productie zijn , maar dus ook pesten.

Contact

Neem nu contact met ons op als er in uw organisatie gepest wordt. Investeer in het oplossen daarvan, want het levert meer op dan de schade die een splijtzwam als pestgedrag aanricht. e-Mail of bel ons direct op 0182-602570